Kan uw bedrijf verdwijnen op verzoek van een concurrent?

Na een moeilijk jaar kijkt uw bedrijf tegen zware verliescijfers aan. Afhankelijk van hoe groot de schade is, kunt u te maken krijgen met een verzoek tot ontbinding van uw vennootschap. Dit wordt ‘verlies van het maatschappelijke kapitaal’ genoemd. Een woordje uitleg…

De situatie is als volgt: u hebt het laatste boekjaar zwaar verlies geleden. Boekhoudkundig moet u dat verlies opnemen in uw balans. Daardoor verandert de ‘reële’ waarde van uw maatschappelijke kapitaal, aangezien dit bedrag negatief is. Als uw vennootschap een kapitaal van 20.000 euro bezit en een verlies van 5.000 euro noteert, bedraagt het maatschappelijke kapitaal maar 15.000 euro meer.

Nu vormt het maatschappelijke kapitaal van de onderneming een soort van ‘waarborg’ voor derden, want dit is de som die de aandeelhouders – of de vennoten – niet zullen kunnen recupereren als de vennootschap wordt ontbonden en niet alle derde partijen zijn betaald. Dat houdt een gevaar in voor ondernemingen die met het bedrijf handelen, en daarom voorziet de wetgeving dat sommige drempels niet ongestraft mogen worden overschreden.

Trek aan de alarmbel

Deze drempels worden bepaald in verhouding tot de nettoactiva van de vennootschap, d.w.z. het totaal van de activa op de balans min de schulden en voorzieningen, tegenover het geplaatste kapitaal.

Als het nettoactief daalt onder de helft van het maatschappelijke kapitaal, bent u verplicht de alarmbelprocedure te starten. Concreet betekent dat dat u een algemene aandeelhoudersvergadering moet houden binnen de twee maanden nadat het probleem is vastgesteld. Die AV moet dan beslissen of uw vennootschap haar activiteiten al dan niet zal voortzetten. Als de activiteiten worden voortgezet, moet u in een bijzonder verslag de maatregelen toelichten die u zult nemen om de situatie te verhelpen.

OPGELET: als u de alarmbelprocedure niet opstart en derden schade lijden (bijvoorbeeld een financieel verlies) door de problemen van uw bedrijf, zult u hoofdelijk aansprakelijk zijn voor die schade.

Tweemaal is scheepsrecht

Als de situatie van de onderneming blijft verslechteren en het nettoactief onder de grens van 25% van het maatschappelijke kapitaal daalt, moet u opnieuw binnen de twee maanden een AV organiseren, beslissen of de activiteiten worden voortgezet en een nieuw bijzonder verslag opstellen.

‘Belang’ om u te laten verdwijnen?

Er bestaat een derde drempel, die bijzonder gevaarlijk wordt voor uw bedrijf: wanneer het nettoactief van uw vennootschap onder 6.200 euro zakt voor een bvba en onder 61.500 euro voor een NV. Vanaf dat moment voorziet de wet dat iedere ‘belanghebbende’ derde aan de handelsrechtbank de ontbinding van uw vennootschap kan vragen. Wie zou zo’n ‘belang’ kunnen hebben? Een precieze definitie bestaat er niet, maar een van uw schuldeisers zou bijvoorbeeld kunnen willen dat uw vennootschap wordt vereffend. Of zelfs een concurrent, die bijvoorbeeld zou kunnen opwerpen dat de voortzetting van de activiteiten van uw bedrijf de vrije concurrentie schaadt. Als u verdwijnt, kunnen uw concurrenten dat ook fantastisch nieuws vinden. Weet in dat geval dat de rechtbank u eventueel een termijn kan toewijzen om uw situatie te regulariseren…

Een voorbeeld!

Per 31 december staat dit op de balans van uw bvba:

Vergelijken we nu de nettoactiva met de helft van uw maatschappelijke kapitaal:
Totaal van de activa: € 100.000
Voorzieningen: € 9.000
Schulden: € 86.000

Uw nettoactief bedraagt dus € 100.000 – € 9.000 – € 86.000 = € 5.000

Uw maatschappelijk kapitaal bedraagt € 18.600 euro. De helft daarvan is dus € 9.300.

• Uw nettoactief is lager dan uw aandelenkapitaal en u hebt verlies geleden. U bent verplicht de alarmbelprocedure te starten.
• Uw nettoactief is minder dan 6.200 euro. U loopt het risico dat een ‘belanghebbende’ partij de ontbinding van uw vennootschap vraagt bij de rechtbank.